Uczniowie Gimnazjum Nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi im. Ignacego Łukasiewicza w Jaśle prowadzili badania na temat nazw ulic mających zabarwienie totalitarne. 5 zespołów uczniowskich wypytywało jaślan co sądzą na temat zmiany nazwy np. ulicy Tkaczowa czy Ducala.
Zaskakujące okazało się to, że mamy słabą wiedzę na temat patronów naszych ulic, którzy urodzili się lub działali w Jaśle. Dlatego też, przedstawiamy krótki spis ludzi patronujących ulicom miasta oraz kilak propozycji, gdyby mieszkańcy Jasła chcieli zgłosić jakieś poprawki w nazewnictwie.
ZNANI JAŚLANIE, POTRONI ULIC
Bartłomiej z Jasła – filozof i teolog, prof. uniwersytetów w Pradze i Krakowie. Reformator Akademii Krakowskiej, gdzie wykładał sztuki wyzwolone i teologię.
Metzger Alojzy – burmistrz Jasła. Prawdopodobnie służył w Armii Austriackiej i dosłużył się stopnia majora kawalerii.
Henryk Dobrzański, herbu Leliwa, ps. „Hubal” – major kawalerii Wojska Polskiego, sportowiec, ostatni polski „zagończyk” jako dowódca Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego w czasie II wojny światowej. Urodzony w Jaśle.
Jan Tkaczow – pierwotnie Tkaczów, ps. „Kum” – polski oficer, działacz polskiego ruchu ludowego i robotniczego, uczestnik wojny domowej w Hiszpanii.
Józef Ducal – absolwent jasielskiego gimnazjum, zginął w Powstaniu Warszawskim.
Stanisław Kadyi – lekarz okulista i kolekcjoner z Jasła.
Antoni Koralewski – zasłużony burmistrz Jasła. Prawie do końca życia pracował dla dobra społeczności miasta Jasła.
Jan Józef Ignacy Łukasiewicz – polski farmaceuta i przedsiębiorca, wynalazca lampy naftowej, pionier przemysłu naftowego w Europie, z zainteresowania chemik i fizyk; rewolucjonista i działacz niepodległościowy.
Rodzina Madejewskich (Florentyna Madejewska, Ludwik Madejewski, Ludwik Stanisław Madejewski, Zdzisław Madejewski) – szanowana, inteligencka, bohaterska i patriotyczna rodzina jasielska, członkowie Armii Krajowej, (m.in. ich dom był bazą do słynnej akcji „W”), zginęli zamordowani przez hitlerowców w 1944 roku w odwet za odbicie więźniów z miejscowego więzienia, Honorowi Obywatele Miasta Jasła.
Władysław Mendys – adwokat, działacz społeczny. Absolwent szkoły Ludowej i Gimnazjum w Jaśle. Żołnierz c.k. armii w czasie I wojny światowej oraz Wojska Polskiego w wojnie polsko – bolszewickiej 1920 r. Po II wojnie światowej wiceburmistrz Jasła, radny miejski, powiatowy i wojewódzki.
Albin Pietrus – wieloletni mieszkaniec Jasła, lekarz medycyny, pediatra, żołnierz Armii Krajowej, społecznik, pierwszy prezes Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, skutecznie starał się o powstanie w Jaśle muzeum, kolekcjoner, poeta, organizator i prezes Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo – Wschodnich w Jaśle, Honorowy Obywatel Miasta Jasła.
Stanisław Pigoń – historyk literatury polskiej, edytor, wychowawca i pedagog. W latach 1906-1912 studiował filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.
Ignacy Pinkas – polski malarz W wieku osiemnastu lat razem z rodziną przeprowadził się do Krakowa, gdzie pracował dorywczo wykonując różne prace m.in. był aktorem w teatrze objazdowym.
Zbigniew Przybyszowski –lekarz chirurg, żołnierz AK, organizator lecznictwa w zniszczonym przez okupanta Jaśle. Był dyrektorem Szpitala Powiatowego w Jaśle.
Tadeusz Sroczyński – generał brygady Wojska Polskiego.
Rudolf Weigl – polski biolog, wynalazca pierwszej w świecie skutecznej szczepionki przeciw tyfusowi plamistemu, prekursor zastosowania owadów, głównie wszy odzieżowej.
Stanisław Pawłowski – polski geograf, rektor Uniwersytetu Poznańskiego, członek PAU.
ZNANI JAŚLANIE I LUDZIE ZWIĄZANI Z JASIELSZCZYZNĄ WARCI UPAMIĘTNIENIA
Hugo Steinhaus – postać bardzo sławna, matematyk światowej sławy, urodzony w Jaśle, tu się uczył w Liceum Ogólnokształcącym, często wspominał Jasło w wywiadach i artykułach, ku jego czci odbywają się w Jaśle konkursy matematyczne, nazwano również rondo w centrum.
Stanisław Proń – farmaceuta, muzeolog, twórca Muzeum Farmacji w Krakowie, urodzony w Jaśle pracował w krakowskiej aptece. Ukończył studia prawnicze. Sprawował urząd burmistrza Sokala w województwie lwowskim. Brał udział w obronie Warszawy, pracował w Spółdzielczym Banku Aptekarskim w Krakowie, zorganizował Izbę Aptekarską. W 1946r. założył Muzeum Historii Farmacji.
Stanisław Kotarski – doceniając jego zaangażowanie w wiele przedsięwzięć na rzecz społeczeństwa Jasielszczyzny wybrano go marszałkiem (prezesem) Rady Powiatowej w Jaśle, był również prezesem jasielskiej filii Towarzystwa Rolniczego. Wiele lat pełnił także funkcję delegata Towarzystwa Rolniczego Krajowego.
Antoni Benedykt Lisowiecki – patriota, uczestnik powstania styczniowego. Służył w stopniu porucznika w oddziale pułkownika Dionizego Czachowskiego. Uczestniczył w bitwach pod Rybnicą i Jurkowicami. Wraz z nim walczył, jako podoficer zarządca dóbr niegłowickich, jego przyjaciel i „prawa ręka” – Teodor Kurc.
Eugeniusz Romer – polski geograf, kartograf i geopolityk, twórca nowoczesnej kartografii polskiej, współzałożyciel Książnicy – Atlasu.
Józef Garbacik – polski historyk, regionalista, organizator Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, wykładowca Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie.